Elif Gamze BOZO
Karar alma süreçlerine etkin katılım, engellilerin sadece seçimlerde oy kullanmasıyla sınırlı kalmayan; politik, sosyal ve ekonomik mekanizmalara tam anlamıyla dahil olmayı gerektiren bir haktır. BM EHS’nin 29. maddesi, engellilerin karar alma mekanizmalarında etkin temsilini ve bilgiye erişimini savunur. Ancak fiziksel engeller, erişilebilir formatların eksikliği ve toplumsal önyargılar, bu hakkın kullanımını sınırlayan başlıca sorunlardır.
Çözüm için öncelikle engellilere yönelik kişisel asistanlık ve erişilebilirlik hizmetleri geliştirilmelidir. Karar mekanizmalarında engellilerin temsili artırılmalı, bilgi ve süreçler erişilebilir hale getirilmelidir. Toplumsal farkındalık çalışmalarının yanı sıra engelli örgütleri güçlendirilerek onların sesinin duyulması sağlanmalıdır.
Engellilerin bağımsız yaşam hakkı ve karar alma süreçlerine katılımı, yalnızca onların bireysel özgürlüklerini artırmakla kalmaz; aynı zamanda daha adil ve kapsayıcı bir toplumun inşasına katkı sağlar. Bu hakların hayata geçirilmesi, insan haklarına dayalı bir toplumun vazgeçilmez bir gereğidir.
